صحیفه سجادیه با روانشناس
دوره و مراحل کار با صحیفه
استاد وافی : معمولأ خود شما چه دوره هایی را رفته اید
استاد فوادیان : من الحمدالله خداوند توفیق داده است هم دوره های عمومی شرکت کرده ام و هم با جمع متخصصانی که در یک زمینه تخصص داشته اند بودم که بگویم صحیفه برای این ها چه دارد و برای طلاب مثلاً ما به لحاظ مثلاً یک موضوع علمی با آنها بحث و گفت و گو کردیم که مثلاً یک مطلب گزینش کردیم از صحیفه گفتیم می خواهیم ببینیم این کتاب چه حرفی دارد برای ما به صورت سر فصلی و گزینشی برایشان بحث کردیم.
استاد وافی : پس از متخصصان منظورتان همین طلبه ها است
بله .
ارتباط صحیفه سجادیه با روانشناسی
استاد وافی : اخیرا از شما یک خبر و گزارشی را دیدم که راجع به آن بحث می کنید راجع به یکی از اساتیدی که در حوزه مباحث روانشناسی کار ویژه ای در حقیقت یک تجربه بالینی ایشان داشتند راجع به آثار دعا نسبت به بعضی از مسائل و مشکلات و مصائبی یعنی گروه های را انتخاب کرده اند این موضوعات را نسبت به آنها داده اند ارائه داده اند و آنها بعد راجع به این بحث دارند اگر اینجا چون بحث تخصص بحث های تخصصی در صحیفه بود اگر یک توضیح تکمیلی دارید و یا راجع به همان موضوع این عزیزی که در این حوزه کار کرده اند به نظرم صاحب کتاب هم هستند یک توضیحی بدهید و بعد برویم راجع به دوره های عمومی خوب است
استاد فوادیان : مثلا اگر برای یک مرکز درمانی خواسته باشید دوره برگزار شود خب برخی از دعا ها مثل دعای پانزدهم یا همان دعای عافیت بعضی از این دعا هایی که در بدو امر و از آن عنوانی که آن شخص انتخاب کرده است برای این دعا بر می‌آید که خواسته باشد برای روح و روان یا حتی جسم حضرت دعا بفرمایند خب بگوییم که چرا حضرت این کلمات را به کار برده است بازتاب این کلمه در روح و روان و جسم انسان چیست یکی از چیز هایی که شما مستحضر هستید این هم به صورت علمی کار شده است نمونه های داخل و خارج هم زیاد است روی کار های متنوعی که انجام داده اند که این کلمات هرکدام بار معنایی دارند ما مثلاً مثال می زنیم شما ببینید دو نفر نا محرم هستند با خواندن یک خطبه عقد یک محرمیت ایجاد می شود این کلمه چه ظرفیتی دارد که چنین ارتباطی را از حرمت به حلالیت می کشاند حالا یک زمان می بینیم در بحث های اصولی بحث الفاظ و این ها می گوییم ما باید بار معنایی را دقت داشته باشیم الان می گویند شما این آقای ایزوتوپ که روی آب آزمایش کرد وقتی شما یک کلمه ای را به مولکول های آب می گویید اگر دارای بار مثبت باشد مولکول ها زیبا می شود و اگر این کلمه شما بار منفی داشته باشد آن مولکول های آب زشت می شوند نه تنها فقط آب موجود زنده است ما که می گوییم يُسَبِّحُ لِلَّهِ مَا فِي السَّمَاوَاتِ وَمَا فِي الْأَرْضِ همه عالم شعور دارند و دارند خدا را تسبیح می کنند امام سجاد در دعای سی و یک
در بحث توبه می گویند خدایا من که با این کلمات تو را می خوانم شاید لعل ما معنای شاید می گوییم ما می گوییم باید حالا کلمه را شاید معنا کنیم شاید این اشیا و موجوداتی که اطرافم صدای مرا می شنوند آن ها هم بگوییند خدایا حالا که اینطور تو را می خواند تو از سر تقصیراتش بگذر
استاد وافی : دقیقا این تعبیر را دارد چیزهایی که در آسمان است و آن چیزهایی که بر زمین است این ها بگویند که من خلاصه پشیمان هستم و دارم توبه می کنم یعنی این شعور کائنات را امام سجاد و این شعور کیهانی را که حالا ما رد پاهایش را در بعضی از این فرقه های انحرافی که به سمت دیگری می برند با اصالتش را امام سجاد در زمینه دعا ها می آوردند دقیقا همینطور است
استاد فوادیان : خب عرضم به حضور شما که این را وقتی ما به یک کادر درمان یا موسسه درمانی می گوییم این ها خب متوجه می شوند یا یکی از بزرگانی که از آیات بودند که بیمارستانی را تاسیس کرده بودند خود این آقا همه روز به همراه آن پزشک مربوطه که وظیفه داشتند به بیماران سر بزنند همراهی می کرد و کنار هر تخت آن آقا آن پزشک کار خودش را انجام می داده و نسخه می پیچیدند و کار انجام می دادند این آقا دعا می کرد بعدآمار گرفته بودند افرادی که از این بیمارستان بهبودی پیدا می کنند بیشتر از بیمارستان های مشابه است به دلیل آنکه کسی که می گوید این حاج آقا دارد برایش دعا می کند به خودش تلقین می کرد که ایشان دعایش مستجاب می شود و من خوب می شوم
استاد وافی : این را ما داریم در دنیا خیلی این نکته که جناب آقای دکتر می گویند مسئله جدی است در دنیای امروز یعنی الان یک تحقیقی کار شده است من یک وقتی در آن همایش تبلیغ جهانی دین به این اشاره کرده ام به این نکته که حضرت عالی می فرمایید جهت تایید حرف شما عرض می کنم دو تا از بیمارستان های مشهور در انگلستان و در کانادا یک تحقیق انجام شده است راجع به اینکه کسانی که می خواهند به اتاق عمل بروند این ها باید به نوعی بیایند مبلغ دینی شان به عنوان فضای معنوی باید برای این ها دعا بخواند و نیایش کنند و بعد بروند و بعد دعوا شده است بین کادر اتاق عمل که آن ها می گویند بیمار برای عمل بیاید و بیمار می گوید هنوز آن کسی که برای من نیایش و دعا و آن مبلغ و روحانی نیامده است دعا بخواند و حقوقدان ها مقالاتی نوشتند و بحث هایی کرده اند که آیا اینجا حق با بیمار است و باید صبر کند اتاق عمل و کادر بیمارستان یا چون برای بهبودی او تلاش می کنند و این کمک می کند این روحیه به بهبودی او یا نه والان نیامده چه کنیم ! خلاصه بحث در گرفته است می خواهم بگویم یک بحث جدی است راجع به این قضیه و مسئله مهمی هم است
استاد فوادیان : آقای دکتر عباس شیبانی انشالله خداوند به ایشان سلامتی دهد ایشان پزشک هستند می گفتند که من در درمانگاه بقیه الله طبابت می کردم می گفتند برخی از مراجعه کنندگان می آمدند پیش من و می گفتند ما دچار این بیماری هستیم و رفتیم دکتر و پزشک به ما این نسخه را داده است می گفتم نسخه هایتان را بدهید به دفترچه شان نگاه می کردم و می دیدم همان دارو هایی که من می خواهم بنویسم خب پزشکان قبلی نوشته اند میپرسدم خب چرا آمده اید من هم می خواهم این دارو ها را برایتان بنویسم می گفتند نه اینجا چون بقیه الله نام دارند ما به خاطر نام بقیه الله آمدیم یعنی می خواهم بگویم با یک اعتقادی امده است. اگر وقتی ما می گوییم یا من اسمه دوا و ذکره شفا یا این را اعتقاد داریم یا این کلمه حقیقت دارد یا ندارد وقتی ما برای این ها یک بار حقیقی و معنای درستی تلقی می کنیم عرض می شود که این هم به لحاظ علمی همینطور که فرمودید کتاب هایی که نوشته شده است و ثابت کرده اند یعنی چیزی نیست که ما بخواهیم بگوییم هنوز ثابت شده نیست ونظریه است وشاید قبول نشود این ها دیگر کار شده است در داخل و خارج کشور .حالا اگر ما خواسته باشیم برای کادر درمانی موضوع صحیفه سجادیه را مد نظر داشته باشیم ضمن اینکه از اول تا آخر این کتاب به دردش می خورد صد درصد برای خودش اما متناسب با شغلش برخی از این دعا ها به صورت ویژه می شود برای شان لحاظ کرد مثلا اگر ما برای حوزه علمیه خواهران می خواهیم مثلاً دوره تعریف کنیم ضمن این که همه این دعا برایشان خوب است کتاب صحیفه اما برخی از دعا ها می تواند یک ویژگی خاص برای مخاطب داشته باشد مثلاً مراکز نظامی انقدر که دعای بیست و هفتم برایشان خوب است (بقیه همه دعا ها خوب است )ولی می خواهیم بگوییم آقا شما که مواجه هستید و تلاش می کنید برای امنیت کشور ببینید امام سجاد علیه السلام برای موفقیت شما نه اینکه چه دعا هایی کرده است بلکه چه راهکار هایی را پیشنهاد داده است . ببینید که بحث کاملاً علمی و کاربردی متناسب با همان مراکز می شود ارائه داد.
پژوهش دکتر سید علی مرعشی
استاد وافی : من برای این که دارد ثبت می شود و ضبط می شود یک ارجاعی می دهم وارد نمی شوم برای اینکه این بحث تقریباً بحث تکمیلی برسد آقای دکتر سید علی مرعشی که اخیراً مصاحبه و گفت و گوی چاپ شده است راجع به دکتر فوآدیان هم نسبت به موضوعات ایشان و بحث های ایشان حساسیت دارند و دنبال می کنند دیدم که در بحث ها و صحبت هایشان به این نکته هم اشاره می کنند ایشان یک کتابی دارد و یک مجموعه را فراهم آوردند به نام درسنامه روانشناسی اسلامی این یکی از همان بحث های تخصصی است دیگر اصلاً پژوهشی است در رابطه با اثر بخشی ادعیه صحیفه سجادیه این را کسانی که این بحث را می بینند و دنبال می کنند حتماً به این بحث و موضوع بپردازند ما هم همین بحث را در سایت بنیاد بین المللی صحیفیه سجادیه خواهیم گذاشت یعنی ssif 1 که مخفف بنیاد بین المللی صحیفه سجادیه است و یک چون در مرکز بنیاد بحث را دنبال می کنیم می توانند این بحث را بارگذاری می شود و ببینند این بحث آقای دکتر سید علی مرعشی را ایشان راجع به سه تا موضوع کار تجربی و مشاهده ای انجام داده اند یعنی یک مطالعه دقیق میدانی انجام داده اند با یک مجموعه و گروه هایی یکی در رابطه با بحث اضطراب مرگ است در زمان مرگ یعنی انسان ها خیلی ها نمی توانند موضوع خودشان را به آن لحظه آخر تکلیف خودشان را معلوم کنند و ایشان بر اساس این که دو تا از دعا های صحیفه سجادیه یک کار علمی و میدانی را انجام داده اند و به یک نتایج بسیار مثبتی در این جهت رسیده اند در یک موضوع دوم راجع به سلامت روانی بیماران وارد عمل شده است و کار انجام داده است دو سه تا از دعا هایی امام سجاد در زمان شدت بیماری و مرض داشته اند و این را می خواندند برای دیگران املا کرده اند و انشا کرده اند و نوشته شده است و به ما رسیده است از همین دعا ها استفاده کرده است و یک بحث که برای بنده جالب بود بحث هوش اخلاقی یکی از موضوعات بسیار مورد توجه امروز در دنیای امروز هم این است که چگونه ما هوش اخلاقی افراد را بالا برویم و ایشان بر اساس دعای بیستم صحیفه سجادیه که دعای مکارم الاخلاق است عده ای از دانشجویان را درگیر با این موضوع کرده اند که شما این دعا را بخوانید روی این دعا کار کنید موضوعات شان را روی آن ها فکر کنید یک برنامه منظم و منسجمی را چیده اند و بعد مقایسه کرده اند دوباره طی آزمون های دقیق علمی و بعد دیده اند این هایی که با دعای مکارم الاخلاق ارتباط گرفته اند چقدر متفاوت هستند از دیگرانی که در مرحله اول تقریباً در یک سطح بوده اند این به نظرم آن نکته ای است که استاد نسبت به این قضیه دارند که بحث های بینا رشته ای و بحث های تخصصی و در حقیقت نظام نامه آموزشی معارف صحیفیه سجادیه به این سمت و سویی که خاص هم برود و افراد مختلف بتوانند سر سفره صحیفیه سجادیه بنشیند حالا این یکی دو سه تا بود
استاد فوادیان : حالا یکی از آقایانی که با شما همکاری می کنند آقای احمدی فراز دکتر احمدی فراز در بحث بهداشت معنوی کار کرده است.
استاد وافی : یکی از اساتیدی هستند که ما در آینده نشست ها حتماً خدمت ایشان خواهیم بود
استاد فوادیان : بله ایشان هم درسنامه دارند و هم کارهای بالینی انجام داده اند یعنی با گروه های مختلف اجتماعی از طریق همین دعا درمانی چون دعا درمانی مثل قرآن درمانی حالا یک چند دقیقه ای من جمله ای را عرض کنم برخی ها خیال می کنند قرآن درمانی اول قرآن درمانی را توضیح می دهم و بعد دعا درمانی را می گویند که ما کدام آیه را بخوانیم سر دردمان خوب شود پا دردمان خوب شود قرآن درمانی این نیست قرآن درمانی این است که محال است شما سوره حضرت یوسف را بخوانید و کینه برادرتان در دلتان باشد چه برسد به دیگران محال است شما داستان قارون را بخوانید و باز چشمتان پر باشد از مواهب دیگر دنیا، امام سجاد زمانی که به دنیا نگاه می کردند یک دعایی را دارند پس قرآن درمانی می گوید که چگونه بیماری های روحی و اخلاقی را من می آیم و درمان می کنم حالا دعای هشتم اللَّهُمَّ إِنی أَعُوذُ بِک مِنْ هَیجَانِ الْحِرْصِ، محال است شما این دعا را بخوانید و در وجودتان کلکسیانی از این خطا ها و اشتباهات باشد درمان می کند و الان همه معتقد هستند بسیاری از بیماری های روانی منجر به بیماری های جسمانی می شود مثل حسد که خیلی مشهور است حالا دعا درمانی هم همین طور است در بحث دعا درمانی من به دنبال این نیستم که این دعا را بخوانم و خوب بشوم ببینید وقتی کرونا آمد بسیاری از بزرگان دین برای پشت سر گذاشتن این وضعیت توصیه هایی داشتند حالا من نمی گویم که مشخصا کدام بزرگوار. مقام معظم رهبری فرمودند دعای هفتم صحیفه سجادیه چرا برخلاف متداول آن روز که هر کسی توصیه ای داشت ایشان ارجاع دادند به صحیفه سجادیه؟اول به خاطر انسی که ایشان با این کتاب دارند چون نگاه های ایشان اگر ما به سایت حضرت آقا مراجعه کنند یک کتابی تألیف شده است به نام صحیفه سجادیه از دیدگاه مقام معظم رهبری نگاهی که ایشان دارند به این دعا ها عجیب است.
استاد وافی :مجزا چاپ شده است راجع به صحیفه سجادیه غیر از حماسه امام سجاد
استاد فوادیان : نه آقای جهانی یک کتابی تألیف کرده اند زیر چاپ است صحیفه سجادیه از دیدگاه مقام معظم رهبری .
